رضا اغنمی و کتاب‌سنج‌هایش
رضا اغنمی و کتاب‌سنج‌هایش
رضا اغنمی، نویسنده و منتقد ادبی در سال ۱۳۰۹ در تبریز به دنیا آمده است،در این شهر و پس از آن در تهران تحصیل و کار کرده است. از سال ۱۳۶۰ در خارج از کشور زندگی می‌کند و همین‌جاست که نوشتن آغاز می‌کند، اگرچه در سال‌های جوانی بارها می‌کوشد بنویسد و یادداشت‌هایی نیز از گذر عمر هنوز منتشرناشده در دست دارد.
«کتابسنج» مجموعه‌هایی هستند از نقد و بررسی و معرفی کتاب‌هایی که رضا اغنمی در این چند سال حضور در خارج از کشور نوشته است. ششمین شماره آن اخیراً از سوی نشر مهری در لندن منتشر شده است و همین بهانه‌ای‌ست تا با او به صحبت بنشینیم.
با قر مرتضوی: پیش از آنکه از آخرین کتابتان، ششمین شماره از «کتابسنج» که اخیراً منتشر شده است، بپرسم، می‌خواهم بدانم که رضا اغنمی از کی شروع به نوشتن کرد؟
رضا اغنمی: پس از وقایع آذربایجا ن در سال ۱۳۲۵ – ۱۳۲۴ یادداشت‌هایی به صورت پراکنده نوشته بودم که پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ جمع آوری خاطرات و وقایع زمانه نیز بر آن اضافه شد و اگرعمری باشد، همین‌ها را برای انتشار آماده خواهم کرد.
این نیز گفتن دارد که زنده یاد غلام‌حسین ساعدی، نوه عمه‌ام که از کودکی باهم بزرگ شده‌ایم، روزی درپاریس درخانۀ ما بود وصحبت وقایع اذربایچان وحکومت یکسالۀ پیشه‌وری پیش آمد، من و او هریک اندکی ازیادمانده‌های خود گفتیم، با شنیدن حرف‌های من گفت که چرا این‌ها را نمی‌نویسی؟ من نوشته‌های خود را در اختیارش قرار دادم. خواند و با خوشحالی گفت این را باید جدی بگیری. اگر تکمیل کنی، «این‌ها را متنتشر خواهیم کرد». او بسیار صمیمانه توجه مرا به تکمیل کردن این نوشته‌ها جلب کرد. این خود باعث شد با خوشحالی به این کار ادامه دهم. متأسفانه نماند و در آستانه پنجاه سالگی درگذشت، اما صدای او هنوز در ذهن من است که «این‌ها را جدی بگیر، تنبلی کنار بگذار و بنویس»
باقر مرتضوی: تا کنون چند کتاب از شما منتشر شده است؟
رضا اغنمی: کتاب‌هایی که تا کنون از من انتشار یافته عبارتند از:
ویرانگران، رمان، چاپ نخست . انتشارات نوید آلمان غربی ۱۳۶۶- ۱۹۹۰
چاپ دوم ، نشر باران سوئد ۱۳۹۸ – ۲۰۱۹
چاپ سوم، سوم . نشر مهری لندن ۱۳۹۸ – ۲۰۱۹
آن سوی چهره ها : رمان، انتشارات باران سوئد تابستان ۱۳۷۱ – ۱۹۹۲
چاپ دوم، نشر مهری لندن ۱۳۹۸ – ۲۰۱۹
دگردیسی آقای صابر، چهارقصه. ناشر بوک پرس. لندن. ۱۳۷۴ – ۱۹۹۵
سگ‌ها و آدم‌ها (مجموعۀ داستان). کلن. چاپخانه مرتضوی، پاییز ۱۳۷۸ -۱۹۹۹
مرداب، رمان. کلن چاپخانِۀ مرتضوی. نشر نیما ۱۳۸۰ -۲۰۰۱
چاپ دوم: نشر مهری لندن. ۲۰۱۷ (۱۳۹۵)
اشک‌های نازی مجموعۀ داستان. کلن چاپخانۀ مرتضوی پاییز۱۳۷۸ – ۱۹۹۹
.چاپ دوم ۲۰۱۶ – (۱۳۹۵) نشر مهری لندن
سه یار زندانی، رمان . انتشارات اچ . اس ۲۰۱۱
کتاب سنج نقد وبررسی کتاب
جلد اول: چاپحانۀ مرتضوی. انتشارات فروغ کلن زمستان ۱۳۸۵ – ۲۰۰۶
جلد دوم: انتشارات اچ انداس مدیا ۲۰۱۱
جلد سوم: . . . . . . . . . . ۲۰۱۱
جلد چهارم، نشرمهری لندن زمستان ۱۳۹۴ – ۲۰۱۵
جلد پنجم، نشرمهری (نویسنده)
جلد ششم، نشرمهری زمستان ۱۴۰۰ – ۲۰۲۲
باقر مرتضوی: رضا اغنمی داستان‌نویس و یا رضا اغنمی منتقد، کدامیک برای شما مهمتر است؛ داستان و یا نقد کتاب؟ و اصلاً چطور شد که در کنار داستان‌نویسی به نقد هم روی آوردید؟
رضا اغنمی: مطالعه و بررسی کتاب در دوران تبعید اجباری بیشتر برایم اهمیت دارد.
باقر مرتضوی: شش جلد «کتابسنج» در این سال‌ها منتشر کرده‌اید. کتابسنج‌ها در واقع معرفی و یا نقد کتاب هستند. چگونه کتابها را انتخاب کرده‌ای؟ چه شد که نام مجموعه را «کتابسنج» گذاشتی؟ آیا این شش جلد شامل تمامی کتابهایی‌ست که در مورد آنها نوشته‌اید و یا هنوز ادامه دارد؟
رضا اغنمی: در بارۀ عنوان کتاب: مرد دانشمند و فاضل و هنردوستی، از نویسندگان قدیم ایرانی، که صاحب آثار و تألیفاتی چند نیز هست و اکنون سال هاست در انگلستان و در خارج از لندن زندگی می کند، این عنوان را پیشنهاد کرد و من این نام را مدیون ایشان هستم. اما دربارۀ تعداد بررسی کتابها پرسیده‌اید. بگویم که در این شش جلد تا به حال تقریبا حدود (۱۷۰) کتاب بررسی و نقد شده ( بنگرید به سایت عصر نو به مدیریت آقای مسعود فتحی).
باقر مرتضوی: رضا اغنمی در از مرز نودسالگی گذشته است و هنوز هم‌چنان می‌نویسد. فکر می‌کنید تا کی خواهید نوشت؟
رضا اغنمی: امیدم براین است تا زمانی که نفس دارم و سالم هستم بتوانم بخوانم و از خواندن لذت ببرم.
باقر مرتضوی: در میان کتاب‌هایی که معرفی کرده‌اید، کدام یک شمار را بیشتر تحت تأثیر قرار داده است؟
رضا اغنمی: همۀ نویسنده‌ها و کتابها را که خوانده‌ام و معرفی کرده‌ام، مثل اولاد و یا دوستانی گرامی با دیدی یکسان، دوست دارم.
باقر مرتضوی: ادبیات تبعید ایران را چگونه می‌بینید؟
رضا اغنمی: خیلی سنجیده و پربار و بسی قابل احترام. باید سپاسگوی همۀ این نویسنده‌ها بود.
باقر مرتضوی: چه آرزویی در این راستا به دل دارید؟
رضا اغنمی: که ایرانیان اندکی بیشتر کتاب بخوانند. در ضمن از باقرجان مرتضوی نیز باید سپاسگزار باشیم که با مناعت طبع در چاپ و نشر کتاب در خارج از کشور نقش بزرگی داشته است و چه بسا آثار ما را که به رایگان چاپ نموده است.
