پنج شعر دوزبانه‌ی کوردی‌ـ فارسی از ریوار آبدانان  

پنج شعر دوزبانه‌ی کوردی‌ـ فارسی از ریوار آبدانان

 

(دەنگت، راز جەهانێگە!)

دارە گێڵاسێک دەم وەخەنە

پەپوولە کەوەێ سەرمەسێگ

گوڵووپ رووناک هەڵبەسێگ دە سۊک تەنیایی

گڵاڵی ئەژ ئەسرەل مانگ

دارستانێگ ژە ئاسارەیل نوو وەدیهاتە

یەێ رێی چیایی پڕ لە شوونپایل زاڕوویی

دەشتێگ، ئەسپەیل هۊرمان

باخێک، سوورەگوڵەیل ئاوات و تاسە

پرتووکێگ لێوالێو ژە وشەیل کەمانچە و چەنگ و پیانۆ

یانە گشتێ هانە ناو دەنگ تۆ!

یانە گشتێ هانە ناو دەنگ تۆ!

*

(صدایت، راز یک دنیاست!)

یک درختِ گیلاسِ خندان

یک پروانه‌ی آبیِ سرمست

لامپِ روشنِ شعری در کنجِ تنهایی

رودخانه‌ای از اشک‌های ماه

جنگلی از ستاره‌های تازه به‌دنیاآمده

یک جادّه‌ی کوهستانیِ پُر از ردّپاهای کودکی

یک دشت، اسب‌های خاطره

یک باغ، گُل‌سرخ‌های اشتیاق

یک کتابِ لبالب از واژه‌های کمانچه و چنگ و پیانو

این‌ها همه در صدای توست!

این‌ها همه در صدای توست!

 

 

 

(ئەڕا گەوراترین رۊداو!)

گەوراترین رۊداو

هەمۊشە هەرئەوە نییە گ

لە نزیکت قوومیەێد.

جارجارێگ

یەێ لق گوڵ

ک ئەڵ مەوداێ دۊرێگ پشکڤییە و

هەرگز رێی دەروەچ چەوەیل ت نازانێ

هەرئەو ئاوەخت گوم‌بۊەسە

ک بوو و بەرامەکەێ ئەفسووناوییێ

ئەڵ کووڵ وا

وەتاو تیەێدن

تا هەبوونت بگرێدە وەر و

گشت دەرگایل جەهان وە رۊ ت بچەکنێ.

گل‌گلێک

نەناسترینەگەێ دۊەکەت

ئمڕوو بوودنە ناسیارترینەگەێ گیانت و

سادەترین ناوێگ ک ژنەفتۊدن (یا تەنانەت نەژنەفتۊدن)

بوود وە تەنیاترین و

قەشەنگ‌ترین بیانگ ژیاینت.

گەوراترین رۊداو

جارجارێگ هەرئەو “ناشۆ”ترینەسە

گ وە ساکاریی وارین وەفرێگ

وەناکاو گرێکەتە باڵووش و

وە وێنەێ تریفەێ مانگ

تیەریکیی دەورگردت لەناو بەێد

تا رازناکیی گەردوون و

ئەوین و

راسی

باوەڕ بکەی.

*

(برای بزرگ‌ترین حادثه!)

بزرگ‌ترین حادثه

همیشه همانی نیست که

در نزدیکی‌ات اتفاق می‌افتد.

گاه

یک شاخه گُل

که در فاصله‌ای بعید شکُفته است

و راهِ دریچه‌ی چشمان تو را هرگز نمی‌داند

همان آرزوی گمگشته است

که رایحه‌ی سحرانگیزش

سوار بر دوش باد

شتابان می‌آید

تا هستی‌ات را دربر گیرد

و تمام دروازه‌های جهان را

به روی تو بگشاید.

گاه

ناشناس‌ترینِ دیروزت

امروز آشناترینِ جان‌ات می‌شود

و ساده‌ترین نامی که شنیده (یا حتی نشنیده) بودی

بدل به تنهاترین و

زیباترین بهانه‌ی زیستن‌ات می‌گردد.

بزرگ‌ترین حادثه

گاهی همان «ناممکن»‌ترین است

که به سادگی بارشِ یک برف

ناگهان در آغوش‌ات می‌کشد

و چونان پرتو ماه

تاریکی پیرامون‌ات را زایل می‌گردانَد

تا رازناکیِ عالَم را

عشق را

حقیقت را

باور کنی.

 

 

 

 

 

 

 

 

(بوودائاسا)

چیا

تنی

بێدەنگ و

بوودائاسا.

چ ڤە زەردەخەنە

چ ڤە ئەسرین،

هەرچێ بووشم

بێ‌ژە زایەڵەێ رەنگینییت

چشتێک نییە!

*

(بوداوار)

کوه

تویی

بی‌صدا و

بوداوار.

چه با لبخند

چه با اشک،

هرچه بگویم

به‌جز پژواک زیبایی‌ات

چیزی نیست!

 

 

 

(نزیک و دۊر)

ژان، وە ژان

وە ت نزیکترەو دڤم

بەرد، وە بەرد

ئەژ خوەم دۊر.

زام، وە زام

وە ت نزیکترەو دڤم

بگدە، وە بگدە

ژە خوەم دۊر.

ئەزانم

لە ئاکاما، ئەنوو ئەنارەگان پەژارەم

ک چەنە هەزار پایز

چەوەڕێ بینە،

ئەڵ ئاسمان شانەیلت

بوودە وارانێگ

سوور

سوور

راس هەر لە وێنەێ ئەو وشەێ قەشەنگە ک

هەرچەنیش دواژەێ بکەی

هەرجار

ئەڵسەر لەوەیلت

شەهید وەدی تیەد!

*

(نزدیک و دور)

درد، به درد

به تو نزدیک‌تر می‌شوم

سنگ، به سنگ

از خودم دور.

زخم، به زخم

به تو نزدیک‌تر می‌شوم

خنجر، به خنجر

از خودم دور.

می‌دانم

عاقبت، بغضِ انارهای اندوهم

که به اندازه‌ی هزار پاییز

منتظر بوده‌اند،

بر آسمان شانه‌هایت

بارانی می‌شود

سُرخ

سُرخ

درست مثل همان کلمه‌ی زیبایی که

هرچقدر هم تکرارش کنی

هر بار

روی لبهایت

شهید به دنیا می‌آید!

 

 

 

 

 

 

(بەرد، زەریا، ئاسمین)

بێ‌دەنگییەکەت

کەرێکەمە هۊچێگ بەردین!

چنەو ک

ئەڵگەردم وە سەردەم وەرەژ وشە

وە سەردەم وەرجە دەسپێک

ــ کەفتە، دە بن‌بنین تیەریکی ــ

بێ‌زووان و

بێ زەمان

ئوو لە ویر هەرچێ هەس و هەرچێ خوداس

لە هۊر “زەروان”ـیش دچم.

قسەێ بکە!

ئەژ ئاو بیش

ئەژ کەو…

تا بووم وە چمکێ ئەژ زەریا

یا لەتێ ژە ئاسمین

ک تاهەێ، بوو دەنگ ت بم

بووخوەش هەرمان ئەوین.

 

*

(سنگ، دریا، آسمان)

سکوت‌ات

مرا مبدل می‌کند به یک هیچِ سنگی!

چنان که

بازمی‌گردم به دورانِ پیش از واژه

به دورانِ قبل از آغاز

ــ فروافتاده، در قعرِ تاریکی ــ

بی‌زبان و

بی زمان

و از یادِ هرچه هست و هرچه خداست

از یادِ «زروان» هم می‌روم.

حرفی بزن!

از آب

از آبی بگو…

تا گوشه‌ای از دریا شوم

یا تکّه‌ای از آسمان

که تا ابد، بویِ صدایت را بدهم

بوی خوشِ ماندگارِ عشق را.