ریوار آبدانان چهار شعر دو زبانه‌ی کوردی- فارسی
ریوار آبدانان
چهار شعر دو زبانه‌ی کوردی- فارسی از کتاب «وشەێل، ئەژ هەفت دەلیا گوارننەم / کلمات، از هفت دریا عبورم می‌دهند»
( دمایین پاچا )
شەو هەزار و یەکمە
ت، چیرووکەگەت ئەوپەرتخ بردیتە و
وە لەوەیلێگ ک چمانێ هەفت قوڵف بێ‌کلیل لە لێیان دایتە
لە بان مۆبڵە وەنەوشەگەێ ژوورەگە،
خەو کەفتێیەسە لێت.
بەڵام من
وە قۆڕشکەگەێ خالیی قاوەگەم
ک هیرۆگلیف دۊابینی و پێشزانی لە ویر بردێیە
دنووڕم و
هۊر لە بانەشەو و شەوەیل داهاتوو دکەم
هۊر لە ئەژدەها هەفتسەرەگەێ تەنیایی
ک هەمۊشە ها خەوەر؛
هۊر لە وەفرە قورسەگەێ بێ‌دەنگی
ئەڵ بان شوون‌پاگان بۊچگ بەختەوەری
ئوو هۊر لە یە ک، چۊ وە بێ چیرووک ترەکێ
ک دجارە خۊن گەرم دەنگت
دەناو داڵانەگەێ سەردوسڕ ڕەگەیلم بخەێدەو ڕێ
م لە شارە ڕەش و تیەریکەگەێ مردەیل
دژیینید؟!
( آخرین قصّه )
شبِ هزار و یکم است
تو، قصّه‌ات را به پایان رسانده‌ای و
با لب‌هایی که انگار هفت قفلِ بی‌کلید بر آن‌ها زده‌ای
روی مُبل بنفشِ اتاق،
خوابت بُرده است.
من اما
به فنجانِ خالیِ قهوه‌ام
که هیروگلیفِ آینده‌بینی و پیشگویی را فراموش کرده است
نگاه می‌کنم و
به فرداشب و شب‌های آینده فکر می‌کنم
به اژدهای هفت‌سرِ تنهایی
که همیشه بیدار است؛
به برف سنگینِ سکوت
بر روی ردّپاهای کوچکِ خوشبختی
و به اینکه، چگونه بدون قصّه‌ای دیگر
که بازهم خونِ گرمِ صدایت را
در دهلیز سردِ رگ‌هایم جاری سازد
مرا در شهرِ سیاه و تاریکِ مردگان
زنده نگه خواهی داشت؟!
********************
( پەژارەم، هەر ئی باڵنە بیچکڵانەێ تەڕ و تلیکەسا )
پەژارەم،
هەمیشە نێیەو وە وشە
تا ئەڵ یادگەێ ئسپێی کاغەز بنیسنمەێ و
دەناو دەفر نامەێک
ڤە ناونشان چاوانێک دە ئەولاێ دیوارەل بەرز زەمان
بسپارمەێ ڤە دەس باێ.
پەژارەم،
تاکەگلێک هەر ئی باڵنە بیچکڵانەێ تەڕ و تلیکەسا
ک ئەڵ بان شان چەپم غوژ ئڵاتێیە.
نە!… ڤە بەردەفڕە نەڤاێنەێ
قەفەسیش بنە ئەۊلا
ک هەرگز ماڵی نێیەو.
بێلە تا لە هەێمەێ ناوەێن شریقەێ ئەورەل
ئاوازەکەێ بخوەنێ؛
دماێ ڤاران
ئەوەندە دەنۊک دەێد ئەڵ زامەکەێ سینەم
تا پەنجەرەێ سوورێک
چەنە تەز باڵەلێ
وەرەو ئاسمان بێ‌پەرتخ، بچەکێ
ئێنگل…
( اندوهم، همین پرنده‌ی کوچکِ خیس است )
اندوهم،
همیشه واژه نمی‌شود
تا بر حافظه‌ی سفیدِ کاغذ بنویسم‌اش
و درون پاکت نامه‌ای
به آدرسِ چشم‌هایی در آن‌سوی دیوارهای بلندِ زمان
به دست باد بسپارم‌اش.
اندوهم،
گاهی همین پرنده‌ی کوچکِ خیس است
که روی شانه‌ی چپ‌ام کِز کرده.
نه!… با سنگ‌پرانی فراری‌اش نده
قفس را هم کنار بگذار
که هرگز اهلی نمی‌شود.
بگذار تا در فاصله‌ی میان غرّشِ ابرها
نغمه‌اش را بخواند؛
پس از باران
آن‌قدر نوک می‌زند بر زخمِ سینه‌ام
تا پنجره‌ای سُرخ
به اندازه‌ی کرختیِ بال‌هایش
رو به آسمانِ بی‌انتها، باز شود
آنگاه…
********************
( دە ڤڵاتێ ک ئازادی، باڵخەنجەرەێ لاڵێکە )
پەژارە، ئیسفاێکە
ئێمە ئەڵوژنێ.
برین، کلکێکە
ئاماژە ڤە ئێمە کەرێ.
ژۆ، دەمێکە
ئێمە چەشێ.
هەر ڕوو
ئەڵوژێمن
ئمداڵەکێ نوخس‌گرتن و
پووقە!
ژیان، مردنێکە ک
چووارشە ڕێ کەرێ.
( در سرزمینی که آزادی، چلچله‌ای لال است )
اندوه، نگاهی‌ست
ما را انتخاب می‌کند.
زخم، انگشتی‌ست
به ما اشاره می‌کند.
درد، دهانی‌ست
ما را می‌چشد.
هر روز
انتخاب می‌شویم
سپس نشانه‌گیری و
شلیک!
زندگی، مرگی‌ست که
وارونه راه می‌رود.
********************
( بێ‌کشکی وە “پرۆمتە” وتیمن )
نە، پرۆمتە!
تیەریکیی مێژووەگەێ خۊنبار مرۆڤ
وە بڵێزە و چۆمەتێگ، ڕووناک نیەود…
تکایە ئی‌جارە، “خوەر” ئەڕاێ ئیمە بدز!
( مخفیانه به «پرومته» گفتیم )
نه، پرومته!
تاریکیِ تاریخِ خونبارِ انسان
با شعله و مشعلی، روشن نمی‌شود…
لطفاً این‌بار، «خورشید» را برای ما بدزد!
